Hipnozun Gerçek Yüzü-Hipnotizmanın Tarihi

Hipnozun Gerçek Yüzü

İster kendiliğinden olsun ister kişi kendi kendine yapsın, isterse bir terapist tarafından oluşturulsun, hipnotizmin sahne oyunlarına ve filmlere dayanan yanlış kavramlarla hiçbir alakası yoktur. Kişi ipnotize olduğu zaman kendinden geçmez ya da kontrolünü kaybetmez. Hipnotik bir transta şuuraltı açılır, ama şuurlu zihin olduğu gibi kalır. Hiç kimse hipnoz altındaki kişiyi, iradesine zıt bir şey yapmaya zorlayamaz. Hipnoz zihinsel bir zayıflık ya da kolay aldanma hâli değildir. Hipnoz, zihni telkine açan bir hâldir ve şuuraltı zihin hangi telkinlerin yararlı olduğunu bilir.

Bir hipnotik trans, telkin alma kabiliyetinin arttığı değişik bir şuurluluk hâlidir. Solunum ve nabız yavaşlar, konsantrasyon ve imajinasyon yoğunluğu artar. Zaman algısı genellikle bozulur. Süje bir saat hipnotik transta kaldığı hâlde, bu süreyi sadece birkaç dakika olarak algılayabilir. Hipnotik transların derinlik dereceleri vardır. Zihin durumu, normal uyanıklık şuurundan başlayarak derinleşen bir gevşeme ve alıcılık boyunca yumuşak bir şekilde ilerler.

24 Nisan 1948'de Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Dr. Leonard J. Ravitz, hipnotik telkine giren süjelerin elektromanyetik alanlarındaki dalgalanmaları kaydetti. Dr. Harold Burr'ün biyoelektrik alan araştırmasına dayanan Ravitz'in çalışması, modern fiziğe hipnotik transın derinliğini ölçme yöntemi sağladı ve klinik hipnotizmin modern çağının başlamasına yardım etmiş oldu. Hipnotizm ve telkin gücü, her canlı varlığın bir parçası olan biyoelektrik alanlarla ilişkili olarak çalışır. Bilimciler hâlâ bu alanların mahiyetini, hipnotizmin nasıl işlediğini sorgulamaktadır ve tahminlerde bulunmaktadır; ama bir şey kesindir: Hipnotizm işlemektedir.

Hipnoz Tarihi

Hipnotizm Güneş şuurundan Ay şuuruna geçişe benzetilebilir. Uzun otomobil yolculuğu yaptıysanız gün boyunca araba radyonuzun sadece yerel istasyonları aldığını fark etmişsinizdir. Ama karanlık bastırınca, birdenbire binlerce kilometre öte deki radyo istasyonlarını almaya başlarsınız. Niçin? Güneş doğunca, atmosfer radyonun alıcılığını bozar, güneş radyasyonu ile dolar. Güneş battıktan sonra da Ay doğunca, radyo dalgaları gibi elektromanyetik alanlar radyo tarafından daha kolay alınır, çünkü karışım (parazit) kaybolmuştur.

Şuurlu zihnimizi sakinleştirdiğimiz, gevşediğimiz zaman da böyle olabilir. Hipnotik trans, zihnimize girip, normal olarak onu meşgul eden karıştırıcı unsurları susturmakla elde edilir. Bu alıcı hâlde iken, her zaman mevcut olan ancak nadiren alınabilen bilgileri elde edebilecek duruma gireriz.

Hipnoza modern bilimsel yaklaşımlar, on sekizinci yüzyılda Viyanalı Doktor Franz Anton Mesmer'le başlar. Ancak insanlık, binlerce yıldan beri Hipnotik trans uygulaması yapmaktadır ve bir tür "enerji alanı"nın varlığının farkındadır. Bugün modern bilimin biyoelektrik alanlar ya da biyoplazmik veya psikotronik alanlar olarak tanıdığı şeyler, eski Çin'de Chi ve Hindu mistikleri tarafından prana olarak bilinmekteydi. En azından M.Ö. 3000'e uzanan Çin akupunkturu, enerji musluklarını açmak, alanı değiştirmek ve hastalığı iyileştirmek için kullanılmak üzere insan vücudundaki 1100'den fazla noktanın yerini belirleyerek bu gizemli Chi enerjisinden yararlanmamızı sağlamıştır. Çin kralı Yu (M.Ö. 2200) çatal çubuk taşırken tasvir edilir. Ritmik danslar ve davul çalınması, pek çok eski topluluk tarafından kullanılan ilk trans oluşturma şekillerinden biriydi. Avustralya'da yaşayan Aborijen yerlilerinin ve Yeni Zelanda Maorileri'nin şifa için manyetik el paslarını kullandıkları bilinir. Maoriler ayrıca kabilenin tarihini ezberlemek için trans durumlarını kullanırlar. Bir hikâye söyleyici ya da şaman, transa girerek bu tarihe ilişkin mısraları şarkı şeklinde söyler. Öyle ki bu tarih bin yıl öteye uzanır, kırk beş nesli kapsar ve tamamlanması üç gün sürer. Hipnoz şekilleri Polinezya'da da kullanılıyordu. Burada bedenin gizemli enerjisi mana olarak bilinirdi.

Hipnotizmanın Tarihi

Mısır'da M.Ö. 1500'e tarihlenen Ebers papirüsü büyü yoluyla trans oluşturulmasını anlatır; böylece şifa vermek amacıyla hastalar değişik durumlara sokuluyordu. Mısır'daki İsis ve Serapis uyku tapınaklarında aynı amaç için sonambül (uyurgezer) hâlleri oluşturuluyordu. Suriyeliler'in (M.Ö. 890) trans şifası yaratmak için beden üzerinde devamlı el paslarını kullandıkları bilinir. M.S. üçüncü yüzyıldan kalan bir Mısır parşömeninde bir çocuğun parlak bir objeye sabitleşmesiyle (gözünü kırpmadan bakmasıyla) nasıl hipnotize edildiği anlatılır. Bu ise modern klinik ve sahne hipnoz tekniklerinden biridir. Parşömende çocuğun trans sırasında gördükleri ve duydukları hikâye edilir. Tekniğin şifa için olduğu kadar gelecekten haber vermek için de kullanıldığına inanılmaktadır.

Bugün psikoterapik mantal eğitim dediğimiz teknikler eski Uzak Doğu'da (yoga, meditasyon) ve Batı âleminde yüksek seviyede geliştirilmiş durumdaydı. Crotona'daki Pisagor Enstitüsü, Platon Akademisi, Aristo Lisesi ve Epikür Evi gibi yerlerin hepsi astronomi, matematik ve müzik çalışmalarının yanı sıra meditasyon, transta anın hatırlanması ve zihin kontrolü gibi sanatların uygulandığı merkezlerdi. Eski Hindu mistikleri tarafından uygulanan Raja Yoga ya da zihin yogası, acı kontrolü ve telepati gibi mantal güçlerin geliştirilmesine öncülük etmiştir. Bugünün araştırmacıları meditatörlerin ve yogilerin beyin dalga şekillerini ve biyoelektrik alan şekillerini izleyebilmektedirler, ama bu ilk mistikler saklı güçlerini ortaya çıkarmak için sabırlı denemelerle zihni zihinle araştırarak kendi pratiklerini geliştirmişlerdir.

Hipnoz ve trans şifasının bu eski şekilleri, insan topluluklarıyla beraber gelişerek bugün ruhsal şifa, psişik ameliyat ve modern klinik hipnozu dediğimiz hâle geldiler. Orta Çağ'da Albertus Magnus (1206-1280) gibi uygulamacılar "ruhsal şifacı" olarak tanınıyordu. Bu kişi fiziksel ilâç ve tedavilerin başarısız olduğu durumlarda "şifa temasını" ve büyüyü kullanıyordu. Ruhsal şifacılar bir tek sebeple popüler oldular: Başarı. Philippus Paracelsus (1493-1541), mucizevî tedavilerine yıldızlardan yayılan manyetik kuvvetlerin sebep olduğuna inanıyordu. "Sıvazlayıcı" lâkabıyla tanınan İrlandalı Valentine Greatrakes, içinde ünlü filozof ve teologlar bulunan binlerce kişiyi kendisine cezbetmiştir. 1646'da Alman Matematikçi Atanasius Kircher, doğada hastalıkları iyi eden "canlısal manyetizm" dediği bir güç olduğunu ileri sürdü ve bununla yapılan şifa işine "manyeto terapi ilmi" adını verdi. Bu Orta Çağ şifacıları o sıralar kullandıkları mekanizmanın nasıl çalıştığını bilmeden hem fiziksel hem de zihinsel rahatsızlıkları başarıyla tedavi etmek üzere pek çok trans şekillerini, ruhsal şifacılığı ve şeytan çıkarma (Posesyon tedavisi) işlemini kullanmışlardır.

Modern tıp tedavi bilimi, bu eski ve Orta Çağ mistik iyileştirmelerin temeli olan ideomotor ve ideosensor tepkileri bilmektedir. Bir fikir ya da düşünce motor (davranışsal) ve sensor tepkilerin doğmasına sebep olabilir. Biz bunu günlük hayatımızda yaşarız. Örneğin, öğle yemeği zilini duyan birinin ağzı sulanır. Stres yaratan bir sorunu düşünen birinin mide kasları kasılır. Bilim çağı on altıncı yüzyıldaki mistik açıklamaların yerine geçmeye başlarken, trans şifası gelişerek modern dinamik psikiyatri ve klinik hipnozu hâline geldi.

Bugün psikosomatik rahatsızlık dediğimiz şeye papaz Johann Joseph Gassner (1727-1779) "doğaüstü rahatsızlık" diyordu. 1775'te binlerce hasta şifa bulmak için Gassner'in Ellwangen'deki (Almanya) kilisesine doluştu. Gassner şeytan çıkarma ve ruhsal şifacılığıyla ünlüydü. Bugün diyebiliriz ki, Gassner'in spiritüel benliğine güveni, hastalarında benzer bir inancı harekete geçirmeye muktedir olmuş ve hastaların şuuraltı süreçleri, iyileşmeyi etkileyen ideodinamik süreçleri kolaylaştırmıştır. Aydınlanma çağıyla beraber açıklamalar değişmiş, fakat trans şifası süreci çok benzer bir şekilde kalmıştır.

…

Kaynak: İpnoz ve Ötesi-Lee Pulos  Sf( 11-18)